Pestki dyni i olej z pestek dyni. Sprawdzone przepisy, właściwości i zastosowanie.

Dynia to warzywo skrywające w sobie mnóstwo cennych związków odżywczych. Pestki dyni, a także tłoczony z nich olej to bogate źródło licznych kwasów tłuszczowych, witamin i składników mineralnych.
Pestki dyni to smaczny i prosty sposób na dostarczenie licznych substancji wspomagających funkcjonowanie organizmu i pozwalających zachować nienaganne zdrowie. Wyróżniają się sporą zawartością nienasyconych kwasów tłuszczowych, białka, błonnika.
Zawierają liczne składniki mineralne, w tym magnez, cynk, żelazo, wapń, mangan czy fosfor. Licznie obecne są w nich także witaminy, przede wszystkim z grupy B. A jeśli dodać do tego jeszcze tokoferole, flawonoidy, lignany, fitoestrogeny oraz skwalen, wówczas pestki dyni okazują się być prawdziwą bombą odżywczą.
Jedną z najlepiej poznanych właściwości prozdrowotnych pestek z dyni jest przeciwpasożytnicze działanie zarówno samych pestek, jak i oleju z dyni. Ponadto regularne spożywanie pestek dyni wpisuje się w szeroko pojętą profilaktykę antynowotworową.
Dzięki zawartości fitoestrogenów mogą one redukować ryzyko rozwoju raka piersi oraz raka prostaty. Ponadto dostępne są badania wskazujące na potencjalną rolę prewencyjną pestek dyni w przypadku raka okrężnicy czy raka wątrobowokomórkowego.
Wśród aminokwasów licznie obecnych w pestkach dyni znajduje się tryptofan. Ta niewielka cząsteczka wykazuje niezwykle korzystny wpływ na samopoczucie psychiczne i ułatwia zasypianie. Wynika to z faktu, że tryptofan uczestniczy w procesie syntezy serotoniny, określanej mianem hormonu szczęścia.
Panowie docenią pestki dyni za ich niezwykle korzystny wpływ na funkcjonowanie prostaty i możliwość profilaktyki przerostu gruczołu krokowego, a także wspomaganie leczenia tego zaburzenia. Ponadto dzięki wysokiej zawartości cynku, pestki dyni poprawiają parametry nasienia (zwłaszcza ruchliwość i żywotność plemników), co przekłada się na lepszą płodność.
Z kolei panie powinny zainteresować się pestkami dyni z innego powodu. Po pierwsze — zawarte w nich fitoestrogeny łagodzą skutecznie uciążliwe objawy menopauzy. Po drugie — pestki dyni doskonale wpływają na wygląd skóry, paznokci i włosów. Okazują się być niezwykle skutecznym remedium na łysienie androgenowe.
Jedną z najcenniejszych właściwości pestek dyni jest normalizacja poziomu cholesterolu i glukozy, co wynika m.in. z zawartości błonnika, magnezu oraz witamin z grupy B. Z tego względu pestki dyni powinny znaleźć się w diecie osób z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej i chorobami układu sercowo-naczyniowego.
Ponieważ pestki dyni są łatwo dostępne i tanie, można bez trudu włączyć je do codziennej diety. Poniżej znajdziecie Państwo kilka pysznych propozycji.
Sałatka z jarmużu z dressingiem z pestek dyni i orzechów arekowych
Sałatka: |
200g świeżego jarmużu (liście bez twardych łodyg, posiekane) |
1 szklanka upieczonej dyni (pokrojonej w kostkę) |
½ szklanki orzechów arekowych (grubo posiekanych) |
¼ szklanki pestek dyni |
½ szklanki suszonej żurawiny (opcjonalnie) |
Ser feta lub kozi ser (pokruszony, opcjonalnie) |
Dressing: |
¼ szklanki pestek dyni |
¼ szklanki orzechów makadamia |
2 łyżki oliwy z oliwek extra virgin |
1 łyżka soku z cytryny |
1 łyżeczka miodu (lub syropu klonowego) |
2 łyżki wody |
Sól i pieprz do smaku |
Przygotowanie: |
1. Przygotuj dressing Wszystkie składniki dressingu umieść w blenderze i miksuj do uzyskania gładkiej konsystencji. Dopraw solą i pieprzem do smaku. Jeśli dressing jest zbyt gęsty, dodaj więcej wody, po łyżce na raz. 2. Przygotuj sałatkę W dużej misce połącz posiekany jarmuż, upieczoną dynię, orzechy, pestki dyni i suszoną żurawinę (jeśli używasz). 3. Polej dressingiem Dodaj dressing do sałatki i dokładnie wymieszaj, aby wszystkie składniki były pokryte sosem. 4. Dodaj ser (opcjonalnie) Jeśli lubisz, dodaj pokruszony ser feta lub kozi ser na wierzch sałatki. 5. Sałatkę można podawać od razu lub przechowywać w lodówce do kilku godzin. |
Wskazówki:
- Zamiast pieczonej dyni możesz użyć pieczonych batatów lub innych warzyw korzennych.
- Dressing można przygotować wcześniej i przechowywać w lodówce do kilku dni.
- Eksperymentuj z dodatkami — do sałatki świetnie pasują również prażone nasiona słonecznika, granat, jabłka lub gruszki.
Kakaowe ciasteczka z pestkami dyni
Składniki: |
1 szklanka mąki owsianej (zmielone płatki owsiane) |
½ szklanki mąki orkiszowej |
¼ szklanki naturalnego kakao w proszku |
½ łyżeczki sody oczyszczonej |
¼ łyżeczki soli |
½ szklanki oleju kokosowego (roztopionego) |
½ szklanki syropu klonowego lub miodu |
1 jajko (opcjonalnie, można zastąpić "aquafaba" - wodą po gotowaniu ciecierzycy) |
½ laski wanilii |
½ szklanki pestek dyni (plus trochę do posypania wierzchu) |
½ szklanki posiekanej gorzkiej czekolady (opcjonalnie, min. 70% kakao) |
Przygotowanie: |
1. Rozgrzej piekarnik do 180°C (bez termoobiegu). Wyłóż blachę do pieczenia papierem do pieczenia. 2. W dużej misce wymieszaj suche składniki: mąkę owsianą, mąkę orkiszową, kakao, sodę i sól. 3. W osobnej misce połącz mokre składniki: roztopiony olej kokosowy, syrop klonowy/miód, jajko (jeśli używasz), nasiona wanilii. 4. Wlej mokre składniki do suchych i wymieszaj, aż powstanie jednolite ciasto. Dodaj pestki dyni i posiekaną czekoladę (jeśli używasz) i wymieszaj. 5. Nabieraj ciasto łyżką (lub formuj kulki wilgotnymi dłońmi) i układaj na blasze, zachowując odstępy. 6. Delikatnie spłaszcz ciasteczka dłonią i posyp wierzch kilkoma pestkami dyni. 7. Piecz przez 10-12 minut, aż ciasteczka będą lekko twarde na brzegach. 8. Wyjmij z piekarnika i pozostaw do ostygnięcia na blasze przez kilka minut, a następnie przenieś na kratkę do całkowitego ostygnięcia. |
Wskazówki:
- Jeśli nie masz mąki owsianej, możesz zmielić płatki owsiane w blenderze na mąkę.
- Ilość syropu klonowego/miodu możesz dostosować do własnych preferencji smakowych.
- Ciasteczka najlepiej przechowywać w szczelnym pojemniku w temperaturze pokojowej.
Makaron z kalafiorem i pesto dyniowym
Składniki: |
400g kalafiora, podzielonego na różyczki |
50ml + 2 łyżki oliwy z oliwek extra virgin |
180g makaronu pełnoziarnistego (np. orkiszowy) |
1 posiekana cebula |
3 ząbki czosnku (2 zgniecione, 1 cały) |
szczypta płatków chilli |
75g pestek dyni |
35g odżywczych płatków drożdżowych (jako zamiennik sera, opcjonalnie) |
mała wiązka grubo posiekanych miękkich ziół (np. pietruszki lub bazylii) |
sól i pieprz do smaku |
łyżeczka soku z cytryny |
Przygotowanie: |
1. Rozgrzej piekarnik do 220°C (bez termoobiegu). 2. Wymieszaj różyczki kalafiora z 2 łyżkami oliwy z oliwek na blasze do pieczenia. Dopraw solą i pieprzem. Piecz na górnej półce piekarnika przez 25 minut, aż różyczki lekko się przyrumienią. 3. W międzyczasie ugotuj makaron al dente zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Odcedź, zachowując kubek wody z gotowania. 4. Podduś cebulę w 2 łyżkach oliwy z oliwek na średnim ogniu przez 5 minut, aż będzie miękka i szklista. Dodaj zmiażdżony czosnek i płatki chilli i duś przez 1 minutę, aż będzie pachnąca. 5. Zmiksuj w blenderze pestki dyni, płatki drożdżowe (jeśli używasz), cały ząbek czosnku, zioła i 50 ml oliwy z oliwek. Dopraw solą i pieprzem. 6. Wrzuć kalafior, makaron i pesto do patelni z cebulą, wymieszaj, dopraw solą i pieprzem. 7. Dodaj odrobinę odłożonej wody z gotowania makaronu, aby sos był gładki i kremowy. 8. Dodaj odrobinę soku z cytryny. |
Chleb pełnoziarnisty z ziarnami
Składniki: |
500g mąki orkiszowej typ 700 |
Saszetka 7g szybko działających suszonych drożdży instant |
1 łyżka miodu |
Oliwa z oliwek do smarowania |
50g mieszanki nasion (dynia, słonecznik, mak, siemię lniane, sezam) |
1 żółtko (opcjonalnie, do posmarowania wierzchu) |
1 łyżeczka soli morskiej |
Przygotowanie: |
1. W dużej misce wymieszaj obie mąki z drożdżami i solą morską. 2. Wymieszaj miód z 250 ml letniej wody, aż dobrze się połączą. Wymieszaj z mąką, aby uzyskać lekko lepkie ciasto. Jeśli musisz dodać więcej wody, wlewaj ją po 1 łyżce na raz. 3. Zagniataj ciasto na lekko posypanej mąką powierzchni przez 10 minut (lub w mikserze stołowym przez 5-7 minut). Twoje ciasto powinno być gładkie i elastyczne, gdy będzie gotowe. 4. Umieść ciasto w lekko naoliwionej misce, obróć ciasto, aby pokryło się olejem, a następnie przykryj arkuszem naoliwionej folii spożywczej. Pozostaw w ciepłym, ale nie gorącym miejscu, aż podwoi swoją objętość – zajmie to około 1 godziny (czas może się różnić w zależności od temperatury otoczenia). 5. Lekko natłuść 900-gramową foremkę do pieczenia chleba oliwą z oliwek. 6. Gdy ciasto podwoi swoją objętość, zagniataj je ponownie przez 3-5 minut, aby pozbyć się pęcherzyków powietrza – dodaj większość nasion (zostaw trochę do posypania) i wmieszaj je w ciasto podczas zagniatania. 7. Uformuj ciasto w kształt owalu mniej więcej tej samej długości co foremka. 8. Umieść je w foremce i pozostaw do wyrośnięcia, przykryte naoliwioną folią spożywczą, przez 30-45 minut, aż prawie podwoi swoją objętość. Rozgrzej piekarnik do 200°C z termoobiegiem. 9. Delikatnie wciśnij palec w bochenek, aby sprawdzić, czy miał wystarczająco dużo czasu na wyrastanie (powinien wrócić do pierwotnego kształtu po lekkim wciśnięciu). Gdy będzie gotowy, posmaruj wierzch bochenka żółtkiem (opcjonalnie) i posyp pozostałymi nasionami. 10. Piecz w piekarniku przez 40-45 minut, aż będzie złocistobrązowy – jeśli wyjmiesz bochenek z formy i postukasz w spód, powinien wydawać głuchy odgłos. Pozostaw do ostygnięcia na kratce przez co najmniej 30 minut przed pokrojeniem. |
Domowa granola
Składniki: |
2 łyżki oliwy z oliwek |
4 łyżki miodu |
2 łyżki masła orzechowego (100% orzechów, bez dodatków) |
½ łyżeczka wanilii |
300g płatków owsianych górskich (duże płatki) |
50g nasion słonecznika |
4 łyżki sezamu |
50g pestek dyni |
100g płatków migdałowych |
100g suszonych jagód (bez dodatku cukru, np. jagody goji, jagody leśne) |
50g wiórków kokosowych (niesłodzonych) |
Przygotowanie: |
1. Rozgrzej piekarnik do 150°C (bez termoobiegu). 2. W dużej misce wymieszaj oliwę, miód, masło orzechowe i wanilię. 3. Dodaj płatki owsiane, nasiona słonecznika, sezam, pestki dyni i płatki migdałowe. Dokładnie wymieszaj, aby wszystkie składniki były pokryte mieszanką płynną. 4. Rozłóż granolę równomiernie na dwóch blachach wyłożonych papierem do pieczenia. 5. Piecz przez 15 minut. 6. Następnie dodaj suszone jagody i wiórki kokosowe i piecz przez kolejne 10-15 minut, aż granola będzie lekko złocista. 7. Wyjmij z piekarnika i pozostaw do ostygnięcia na blasze. Po ostygnięciu możesz delikatnie pokruszyć większe kawałki. 8. Przechowuj w szczelnym pojemniku w temperaturze pokojowej do miesiąca. |
Granola jest wszechstronna i można ją jeść na wiele sposobów. Oto kilka popularnych opcji:
- Śniadanie: To najczęstszy sposób. Wystarczy wsypać porcję granoli do miski i zalać ją mlekiem (krowim lub roślinnym), jogurtem, kefirem, maślanką albo ulubionym napojem. Można też dodać świeże owoce.
- Przekąska: Granola świetnie sprawdza się jako chrupiąca i pożywna przekąska między posiłkami. Można ją jeść samodzielnie, dosypać do jogurtu lub owocowego smoothie.
- Dodatek do deserów: Posypana na wierzch lodów, budyniu, owocowych sałatek lub ciast doda im chrupkości i smaku.
- Składnik wypieków: Można ją dodać do ciasta na muffinki, ciasteczka, chleb lub batoniki.
- Posypka do sałatek: Dodana do sałatek owocowych lub warzywnych wzbogaci ich teksturę i wartości odżywcze.
- Dodatek do musli i owsianek: Granola pasuje do musli i owsianek, zarówno na ciepło, jak i na zimno.
- Granolę można modyfikować, dodając do niej ulubione składniki, takie jak orzechy, nasiona, suszone owoce, wiórki kokosowe, przyprawy (np. cynamon) czy czekoladę. Dzięki temu można stworzyć własną, unikalną mieszankę, dopasowaną do gustu.
Zupa z dyni piżmowej z olejem z pestek dyni
Składniki (na 4 porcje): |
1 średnia dynia piżmowa (ok. 1 kg) |
1 średnia marchewka |
1 mała cebula |
2 ząbki czosnku |
750 ml bulionu warzywnego (najlepiej domowego - przepis) |
1 łyżka oliwy z oliwek |
½ łyżeczki kurkumy |
½ łyżeczki mielonego imbiru |
½ łyżeczki cynamonu |
Szczypta gałki muszkatołowej |
Sól i pieprz do smaku |
100 ml mleczka kokosowego (opcjonalnie) |
Do podania: |
Pestki dyni do posypania |
2 łyżki oleju z pestek dyni |
Przygotowanie: |
1. Dynię piżmową przekrój na pół, usuń pestki i obierz skórkę. Pokrój miąższ w kostkę. 2. W garnku rozgrzej oliwę, dodaj posiekaną cebulę i czosnek. Duś przez 2 minuty, następni dodaj marchewkę pokrojoną w plasterki i duś przez kolejne 2 minuty. 3. Dodaj dynię, przyprawy (kurkumę, imbir, cynamon, gałkę muszkatołową) i zalej bulionem. Gotuj na małym ogniu ok. 20 minut, aż warzywa będą miękkie. 4. Zmiksuj zupę na gładki krem. Jeśli chcesz, dodaj mleczko kokosowe dla większej kremowości. 5. Dopraw solą i pieprzem. 6. Rozlej zupę do miseczek, polej olejem z pestek dyni i posyp prażonymi pestkami dyni. |
Wskazówka:
- Możesz podać z chrupiącymi grzankami z pełnoziarnistego chleba lub prażonymi migdałami.
- Przepis na domowy bulion znajdą Państwo TUTAJ
Pobierz darmowego e-booka o diecie śródziemnomorskiej:
Komentarze0Dodaj komentarz