Gen długowieczności - jak żyć zdrowiej i dłużej

Marek Skoczylas

Naukowcy nieustannie starają się odnaleźć klucz do wiecznej młodości i nienagannego zdrowia. Co jakiś czas pojawiają się doniesienia o kolejnych potwierdzonych naukowo strategiach anti-aging. Jedną z najbardziej obiecujących może być wykorzystanie naturalnych modulatorów białka NRF2.

Starzenie się organizmu jest wypadkową wielu czynników — genetycznych, środowiskowych i zdrowotnych. Na nasze tempo starzenia się pracujemy każdego dnia.

Prowadzenie szeroko pojętego zdrowego stylu życia to absolutny must have, umożliwiający zachowanie zdrowia i opóźnienie starzenia. Ale w dobie powszechnego narażenia na stres, zanieczyszczenia środowiskowe, wolne rodniki bombardujące zewsząd nasze organizmy — to może być za mało.

Jednym ze sposobów na przedłużenie młodości są semolityki. Związki te cechują się możliwością selektywnego usuwania uszkodzonych i chorych komórek. Ich działanie można porównać do precyzyjnego odkurzacza, który umożliwia pozbycie się dysfunkcyjnych komórek, oszczędzając komórki prawidłowe.

Kolejnym — niezwykle obiecującym — są modulatory białka NRF2. Białko to, określane jako erytroidowy czynnik jądrowy 2 jest regulatorem procesów starzenia i detoksykacji organizmu. Do aktywacji NRF2 dochodzi pod wpływem wielu związków, co prowadzi do pobudzenia syntezy antyoksydantów i rozmaitych czynników przeciwzapalnych.

Działanie białka NRF2 można zatem porównać do śrubokręta, który precyzyjnie kontroluje mechanizmy ochronne organizmu i dokręca śrubki wszędzie tam, gdzie jest to niezbędne. Białko ma zdolność aktywowania niemal 200 genów kontrolujących syntezę białek, mechanizmów antyoksydacyjnych oraz regulujących przebieg cyklu komórkowego.

Do lepszego poznania białka długowieczności przyczyniło się niewielkie zwierzątko żyjące w "podziemiach" pustynnych obszarów Afryki. Mowa o golcu, czyli gryzoniu o ciele niemal pozbawionym futerka.

O golcu zrobiło się głośno, gdy zyskał miano "nieśmiertelnego". Jest w tym oczywiście sporo przesady, jednak faktem jest, iż żyje on wyjątkowo długo jak na zwierzątko niewielkich rozmiarów.

O ile inne tego typu zwierzęta przeżywają średnio kilka lat, czas życia golca znacznie przekracza 20 lat! To nawet 5 razy dłużej niż średni czas przeżycia organizmów o podobnym wskaźniku masy ciała.

A co więcej, osobniki te cieszą się do późnej starości doskonałą kondycją i zdrowiem. Przez niemal 70% swojego życia cieszą się nienagannym zdrowiem — to tak, jakby u 80-latka wiek biologiczny wynosił zaledwie 30 lat! Takie wyjątkowe oblicze golca wynika m.in. z niezwykle efektywnych mechanizmów redukujących wolne rodniki. Jednym z nich jest właśnie białko NRF2.

Białko długowieczności NRF2 ma unikatową właściwość — może chronić praktycznie każdy narząd organizmu przed rozwojem licznych schorzeń. W licznych badaniach in vitro wykazano, że modulowanie aktywności tego białka może działać ochronnie w przebiegu licznych ostrych i przewlekłych schorzeń, w tym:

- ostrego uszkodzenia nerek, płuc, wątroby czy trzustki

- przewlekłej obturacyjnej choroby płuc

- cukrzycy

- schorzeń neurodegeneracyjnych

- nowotworów

Wytypowano najskuteczniejsze naturalne związki, które odgrywają niebagatelną rolę w regulacji stresu oksydacyjnego za pośrednictwem białka długowieczności NRF2. Oto one, z wyszczególnieniem schorzeń, na których przebieg mogą wpływać:

MODULATORY GENU DŁUGOWIECZNOŚCI W POSZCZEGÓLNYCH CHOROBACH
Sulforafan	Ostre uszkodzenie płuc Ostre zapalenie trzustki Choroba Parkinsona Choroba Alzheimera Przewlekła obturacyjna choroba płuc Cukrzyca Rak piersi
Resweratrol	Ostre uszkodzenie płuc Ostre uszkodzenie nerek Przewlekła obturacyjna choroba płuc Cukrzyca Rak piersi Choroba Alzheimera
Kwercetyna	Ostre uszkodzenie wątroby Ostre uszkodzenie trzustki Choroba Alzheimera Przewlekła obturacyjna choroba płuc
Kwas oleanolowy	Ostre uszkodzenie wątroby Ostre uszkodzenie płuc
Kwas rozmarynowy	Ostre uszkodzenie wątroby
Kurkumina	Ostre uszkodzenie nerek Ostre uszkodzenie wątroby Rak piersi Rak płuc
Ginsenozydy	Rak płuc Cukrzyca Choroba Alzheimera
Astaksantyna	Przewlekła obturacyjna choroba płuc
Luteina	Cukrzyca
Kwas elagowy	Choroba Alzheimera
Witamina D	Rak wątroby

Wiele z tych związków niejednokrotnie wymieniane było w kontekście ich niezwykle korzystnego wpływu na zdrowie. A teraz do listy ich korzystnych właściwości dopisać można rolę przeciwutleniającą, przeciwzapalną i przeciwnowotworową w zapobieganiu i leczeniu chorób, a wszystko dzięki modulowaniu białka długowieczności.

A na koniec krótka ściąga, w jakich produktach znaleźć można najwięcej wspomnianych związków anti-aging: