Dlaczego warto oznaczyć poziom lipoproteiny(a)?

Marek Skoczylas

Jeśli chcesz poprawić zdrowie swojego serca, być może słyszałeś o lipoproteinie(a) lub w skrócie Lp(a). Cząsteczka ta, wytwarzana w wątrobie, jest cząstką lipidową, która może prowadzić do zwiększonego ryzyka chorób serca i udaru mózgu.

Ostatnie badania rzuciły nowe światło na znaczenie Lp(a) dla zdrowia układu sercowo-naczyniowego, a naukowcy pracują nad lepszym zrozumieniem, jak obniżyć poziom tej cząsteczki we krwi.

Ponieważ choroby serca są jedną z głównych przyczyn zgonów na całym świecie, badanie Lp(a) staje się coraz ważniejsze w dziedzinie opieki zdrowotnej.

W celu określenia ryzyka sercowo-naczyniowego oznaczyć można poziom takich parametrów krwi jak poziom cholesterolu, zwłaszcza frakcji LDL oraz utlenionego cholesterolu oxLDL. Kolejnym oznaczanym parametrem jest homocysteina.

Niekiedy jednak pomimo prawidłowych wartości cholesterolu pojawia się incydent sercowy, np. zawał. To stanowi najlepsze potwierdzenie tego, że za rozwój chorób serca odpowiada znacznie więcej czynników.

Jednym z nich jest bez wątpienia lipoproteina(a), dlatego eksperci zalecają oznaczenie jej poziomu co najmniej raz w życiu. Dlaczego jest to tak ważne?

Zacznę od wyjaśnienia, czym jest lipoproteina(a). Jest to cząstka o budowie podobnej do cząsteczki cholesterolu frakcji LDL i ma charakter aterogenny.

Oznacza to, że sprzyja rozwojowi miażdżycy, a także jej powikłań. Konsekwencje mogą być bardzo poważne i obejmują:

nadciśnienie
chorobę niedokrwienną serca
zawał serca
udar mózgu
zakrzepy i zatory
zaburzenia ukrwienia wielu narządów

Wykazano, że zwiększeniu poziomu lipoproteiny(a) we krwi towarzyszy zatem wzrost ryzyka rozwoju poważnych schorzeń. Jednakże co to oznacza: zwiększony poziom? Otóż ustalono, że prawidłowe stężenie lipoproteiny(a) mieści się w przedziale od 5 do 29 mg/dl.

Natomiast za poziom niebezpieczny dla zdrowia uznaje się ten powyżej 50 mg/dl.

Kolejna istotna kwestia dotyczy tego, co wpływa na poziom lipoproteiny(a). Wiadomo, że poziom cholesterolu zależy od sposobu żywienia czy sprawnej pracy wątroby, z kolei poziom homocysteiny kształtowany jest m.in. przez witaminy B12 czy B9. Z kolei w przypadku lipoproteiny ten poziom uwarunkowany jest genetycznie, dlatego wystarczy oznaczyć go raz w życiu.

Pojawia się oczywiste pytanie - skoro poziom lipoproteiny(a) jest względnie stały, po co go oznaczać? Jeśli poziom okaże się za wysoki, co z tym zrobić?

Po pierwsze- istnieje możliwość obniżenia poziomu lipoproteiny(a) na drodze suplementowania niacyny. Po drugie - lipoproteina(a) jest szczególnie niebezpieczna w towarzystwie utlenionych tłuszczów.

Ograniczeniu ich zawartości sprzyja rezygnacja z potraw smażonych, wysokoprzetworzonych produktów, palenia papierosów oraz spożywania alkoholu.

Ponadto dobrze jest zadbać o wyciszenie przewlekłego stanu zapalnego o małym nasileniu, sięgając po warzywa, a także suplementy zawierające resweratrol, glutation czy melatoninę.