Pektyny - właściwości, stosowanie i przepis na domowy błonnik pektynowy z jabłek

Marek Skoczylas

Każdy z nas z pewnością pamięta o konieczności spożywania odpowiednich ilości błonnika. Można go dostarczyć, spożywając nieprzetworzone produkty pochodzenia roślinnego — warzywa, owoce, orzechy, nasiona i pestki oraz pełne ziarna zbóż.

Wyróżnić można błonnik nierozpuszczalny oraz rozpuszczalny. Do frakcji rozpuszczalnej zaliczamy m.in. pektyny, gumy, śluzy i beta glukan.

Pektyny to polisacharydy występujące najliczniej w takich produktach jak:

owoce cytrusowe (cytryny, pomarańcze, grapefruity)
jabłka i gruszki
karczochy
buraki cukrowe
nasiona słonecznika
nasiona babki płesznik
mango

Rozpuszczalna frakcja błonnika różni się od nierozpuszczalnej tym, że może rozpuszczać się w wodzie, zyskując żelową konsystencję.

Dzięki temu ta frakcja błonnika zwiększa objętość masy pokarmowej i zapewnia długotrwałe uczucie sytości. Ponadto pektyny wchłaniając wodę, tworzą warstwę powlekającą powierzchnię jelit, przez co tworzy barierę dla enzymów trawiennych.

Dzięki spowolnieniu trawienia, glukoza jest wolniej wchłaniana z przewodu pokarmowego. Podobnie dzieje się z kwasami tłuszczowymi i cholesterolem.

Uwzględniając takie działanie pektyn w świetle jelit, można wymienić następujące właściwości prozdrowotne rozpuszczalnej frakcji błonnika:

normalizacja poziomu glikemii, co może przełożyć się na profilaktykę insulinooporności czy cukrzycy typu 2
zredukowanie ryzyka sercowo-naczyniowego dzięki obniżeniu poziomu cholesterolu i trójglicerydów
pobudzenie pasażu treści jelitowej i zapobieganie zaparciom
utrzymanie prawidłowej flory jelitowej
redukcja ryzyka rozwoju kamicy żółciowej
łagodzenie objawów alergii na drodze modulowania składu flory jelitowej
zmniejszenie ryzyka rozwoju raka jelita grubego

Ponieważ pektyny wykazują właściwości zagęszczające i żelujące, znalazły zastosowanie w przemyśle spożywczym. Można je znaleźć w wielu produktach, w których ukrywają się pod symbolem E 440. Takie pektyny dostępne są także jako odrębny produkt spożywczy, mający postać białego proszku o lekko słodkim smaku, dobrze rozpuszczalnego w wodzie.

Czy wiedzą Państwo, że pektyny mają właściwości prebiotyczne? Oznacza to, że stanowią pożywkę dla korzystnych bakterii w naszym układzie pokarmowym. Dzięki temu wspierają rozwój zdrowej flory bakteryjnej, co przekłada się na lepsze wchłanianie składników odżywczych, wzmocnienie odporności i poprawę ogólnego samopoczucia. Regularne spożywanie produktów bogatych w pektyny może więc przyczynić się do utrzymania równowagi mikrobiomu jelitowego, co jest kluczowe dla naszego zdrowia.

Oczywiście ja zachęcam do spożywania pektyn w nieprzetworzonej postaci, czyli wraz z warzywami i owocami. Przy dziennym spożyciu 500 g warzyw i owoców dostarczymy około 5 g pektyn.

Domowa pektyna to doskonały sposób na naturalne zagęszczenie dżemów i galaretek. Proces jej przygotowania jest prosty i uniwersalny, niezależnie od rodzaju owoców. Kluczowe jest ugotowanie owoców z wodą, przecedzenie soku, a następnie ponowne zagotowanie go do uzyskania konsystencji żelu. Taka pektyna może być przechowywana w lodówce przez kilka tygodni lub zamrażarce przez kilka miesięcy.

Przepis na domową pektynę z jabłek

Składniki

1 kg jabłek (wraz z ogryzkami i pestkami)

1 litr wody

Przygotowanie

1. Umyj dokładnie jabłka, a następnie pokrój je na kawałki, nie usuwając ogryzków ani pestek.

2. Umieść pokrojone jabłka w dużym garnku i zalej 1 litrem wody. Gotuj na małym ogniu przez około godzinę, aż jabłka staną się miękkie.

3. Po ugotowaniu przecedź jabłka przez gazę lub sitko, aby uzyskać klarowny sok. Odstaw go na noc do lodówki, aby pektyna się wytrąciła.

4. Następnego dnia ponownie zagotuj sok na średnim ogniu. Gotuj przez około 30 minut, aż sok zgęstnieje i osiągnie konsystencję żelu.

5. Przełóż gotową pektynę do wyparzonych słoików. Przechowuj w lodówce przez kilka tygodni lub w zamrażarce przez kilka miesięcy.

Jak wykorzystać taką domową pektynę do przygotowania dżemu lub galaretki?

Zacznij od wybrania ulubionych owoców. Umyj je dokładnie, obierz i pokrój na mniejsze kawałki. Ilość owoców dostosuj do swoich potrzeb.
Umieść owoce w dużym garnku, dodaj pół szklanki wody i gotuj na małym ogniu przez około 15 minut. Celem jest uzyskanie miękkiej konsystencji owoców i wydobycie z nich soku.
Odmierz odpowiednią ilość pektyny – zazwyczaj 8-16 g na 1 kg owoców, w zależności od rodzaju owoców i pożądanej gęstości dżemu. Rozpuść pektynę w niewielkiej ilości wody (około 60°C) i dodaj ją do gotujących się owoców, najlepiej pod koniec gotowania.
Dodaj cukier do garnka z owocami i pektyną. Możesz użyć białego lub brązowego cukru, a także zdrowszych zamienników jak ksylitol, erytrytol czy stewia. Standardowo na 2 kg owoców używa się około 1 kg cukru. Gotuj, aż cukier całkowicie się rozpuści, cały czas mieszając.
Aby poprawić żelowanie pektyny, dodaj sok z cytryny – wystarczy łyżeczka na kilogram owoców. Sok dodaj pod koniec gotowania i dokładnie wymieszaj.
Jeśli na powierzchni dżemu pojawi się piana, usuń ją lub wykorzystaj do smarowania pieczywa czy naleśników.
Gorący dżem rozlej do słoików, zakręć je i odwróć do góry dnem. Po ostygnięciu sprawdź, czy słoiki są szczelnie zamknięte. Aby dżem dłużej zachował świeżość, warto go pasteryzować przez 20 minut w kąpieli wodnej lub piekarniku.

Pobierz przepis w wygodnym formacie PDF, idealnym do wydruku:

Proszę, wpisz adres e-mail, na który wyślę plik.

Wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych w celu otrzymania wiadomości

Dane będą przetwarzane przez Purelab Marek Skoczylas, ul. Reformacka 6, 35-026 Rzeszów zgodnie z ustawą o świadczeniu usług drogą elektroniczną oraz przepisami z zakresu ochrony danych osobowych w celu odpowiedzi na zadane pytanie, przesłanie materiałów informacyjnych, przekazania informacji o produktach i usługach lub przekazania informacji handlowej. Oświadczam, iż podanie przeze mnie danych osobowych jest dobrowolne oraz iż poinformowano mnie o prawie dostępu do moich danych osobowych, możliwości ich poprawiania oraz o prawie odwołania zgody w dowolnym momencie. Dane nie zostaną udostępnione podmiotom trzecim.

Pobieram